ABD eski Başkanı Donald Trump‘ın birkaç gün önce yaptığı bir açıklama, dünya çapında tartışma yarattı. Trump, küçük bir araştırmaya atıfta bulunarak hamile kadınların parasetamol (asetaminofen) kullanmamaları gerektiğini, bu ilacın çocuklarda otizm riskini artırabileceğini öne sürdü. Peki, Türk bilim insanları bu iddialara nasıl bakıyor? Kadın hastalıkları ve doğum uzmanlarından toplum sağlığı hekimlerine kadar doktorlar, eldeki bilimsel verilerin Trump’ın iddiasını desteklemediğini, parasetamol ile otizm arasında nedensellik kuran güçlü bir kanıt olmadığına dikkat çekti.
“Bu konuda araştırma çok, ama hiçbiri net değil”
Hürriyet’ten Fulya Soybaş, uzmanlara parasetamol ile otizm arasında ilişki olup olmadığını sordu:
“Kadın Hastalıkları ve Doğum uzmanı Prof. Dr. Gökçen Erdoğan parasetamol kullanımı ile otizm arasında nedensel bir ilişki olduğuna yönelik sağlam kanıt veya ikna edici çalışma olmadığını söylüyor. Diyor ki: ‘Bu konuda araştırma çok. Ama hiçbiri net değil. Trump’ın bahsettiği araştırma da onlardan biri. Harvard Üniversitesi’nde küçük bir denek grubunda yapıldı; hamilelikte parasetamole maruz kalan bebeklerde, otizm ve başka nörogelişimsel bozukluk gelişme olasılığının daha yüksek olduğu sonucuna varıldı. Ancak bunun tersini ispatlayan da (İsveç örneği) onbinlerce çalışma var. Dolayısıyla net bir sonuca varabilmek için daha kapsamlı çalışmalara muhtaç bir konu bu. Siz ne yapıyorsunuz dersen de gebelikte ‘zorunlu’ haller dışında ağrı kesici kullanımını önermiyorum zaten. Zorunlu hallerde kâr-zarar hesabı yaparak ve güvenli ağrı kesici olduğu için parasetamol veriyoruz.’
“Bilimsel olarak konuşabilmek için 2-3 çalışma yetmez”
Kadın Hastalıkları ve aynı zamanda Toplum Sağlığı uzmanı Dr. Nuriye Ortaylı ise Trump’ın örnek gösterdiği ve küçük bir grup üzerinde yapılan çalışmanın bilimsel kaygısı olmayan bir yöntem ve metodoloji ile yapıldığını belirterek, ‘Bilimsel olarak konuşabilmek için 2-3 çalışma yetmez, sağlam veriler lazım. Kaldı ki bunun aksini kanıtlayan; gebelikte alınan parasetamol ile otizm arasında bir nedensellik kurulamayacağını gösteren de çok araştırma var. Bu açıklamalar ne Trump ne de ABD Sağlık Bakanı’nın işgal ettikleri mevkilere uygun sorumlulukta değil’ diyor.
Hatırlatayım. ABD Sağlık Bakanı Robert F. Kennedy Jr. suikasta kurban giden ABD Başkanı John F. Kennedy‘nin yeğeni, aynı zamanda aşı karşıtı grupların da avukatlığını yapmakta. Dr. Ortaylı şöyle devam ediyor: ‘Elimizde otizme özgü biyolojik bir belirteç yok. Dolayısıyla zor bir konu. Sigara-kanser arasındaki ilişki de olduğu gibi nedensellik kurabilmek için de sağlam kanıt lazım. Ayrıca 80 yıl önce ilk tanımlandığından beri, otizmin klinik ve toplumsal tanımları da değişti. Geçmişe göre artık çok daha hafif zorluklar yaşayan kişilere de teşhis konulabiliyor. Otizm farkındalığı da arttı. Bu da artan yaygınlığın bir kısmını açıklıyor aslında.’
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Arzu Bebek
Yazının tamamı için .
TIKLAYIN | Trump, Tylenol’ün otizme yol açtığını iddia etti
