ABD Başkanı Donald Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yaptığı telefon görüşmesinin ardından, Washington ve Moskova’nın Ukrayna’daki savaşı sona erdirmek için “derhal” müzakerelere başlayacağını açıkladı.
Trump, iki liderin “yakın işbirliği sağlamak” konusunda anlaştığını ve görüşmelerin başarıyla sonuçlanacağına inandığını söyledi. Savaşın durması gerektiğini belirten Trump, “daha fazla insan ölmemeli!” diyerek taraflara seslendi.
Kremlin, telefon görüşmesinin yaklaşık 90 dakika sürdüğünü bildirdi. Bu, Moskova ve Washington arasında, 2022’den bu yana resmi düzeydeki en uzun görüşme oldu.
Beyaz Saray’a göre Putin ve Trump, önümüzdeki haftalarda Suudi Arabistan’da bir araya gelecek. Görüşmelere Veliaht Prens Muhammed bin Selman ev sahipliği yapacak.
UKRAYNA’SIZ BARIŞ GÖRÜŞMELERİ
Trump’ın, Putin ile konuşmadan önce Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’yi aramaması dikkat çekti. Zelenski, “Ukrayna’nın masada olmadığı bir barış anlaşması, tüm taraflar için bir felaket olur” açıklamasını yapmıştı.
Ancak Rusya’nın tavrı sebebiyle Trump, Ukrayna’yı içinde bulunduğu savaşın barış görüşmesine almamayı tercih edebilir. ABD yetkilileri ayrıca Ukrayna’nın NATO üyeliği konusunda bir taahhüt almasını beklememesi gerektiğini belirtti.
Bu esnada Rusya, müzakerelere başlamadan önce NATO’nun Soğuk Savaş sonrası Doğu Avrupa’daki askeri varlığını geri çekmesini ve Ukrayna’nın Rusya tarafından ilhak edilen dört bölgeyi tanımasını talep ediyor.
Görüşmenin ardından konuşan Kremlin sözcüsü Dmitri Peskov, “Liderlerimiz, ülkelerimizin birlikte çalışmasının zamanının geldiği konusunda hemfikir” dedi.
Ancak barış görüşmelerinin “çatışmanın kökenlerine dair meseleleri de içermesi gerektiğini” vurguladı. Peskov, Putin’in Trump’ı Moskova’ya davet ettiğini ve Rus yetkililerin ABD ile “karşılıklı çıkar bazında konularını ele almaya hazır olduğunu” söyledi.
AVRUPA TAMAMIYLA DIŞLANDI
Başkan Donald Trump, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile yaptığı telefon görüşmesinin “çok iyi geçtiğini” söyledi.
Ancak Trump’ın açıklamaları, Washington’un Ukrayna’nın geleceğine dair müzakerelerde Avrupa ülkelerini sürece dahil etmeyeceği yönündeki endişeleri doğruladı.
Almanya, Fransa ve İngiltere de dahil olmak üzere altı Avrupa ülkesi ortak bir bildiri yayımlayarak, Ukrayna’ya desteklerini “güçlendirmeye hazır” olduklarını ve ülkenin “bağımsızlığı, egemenliği ve toprak bütünlüğüne” bağlılıklarını vurguladı.
“ABD’li müttefiklerimizle ilerleyen süreci tartışmak istiyoruz” diyen Avrupa liderleri, Ukrayna ve Avrupa’nın barış görüşmelerinde yer alması gerektiğini belirtti.
ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth, Ukrayna’da kalıcı bir barışın “güçlü güvenlik garantilerini” içermesi gerektiğini söyledi. Washington’un Ukrayna’nın NATO üyeliğini “gerçekçi bir seçenek” olarak görmediğini vurguladı.
Brüksel’de NATO müttefikleriyle bir araya gelen Hegseth, ABD’nin savaş sonrası Ukrayna’da Avrupa ve Avrupa dışından birliklerin konuşlandırılmasını desteklediğini ancak ABD askerlerinin bu sürecin dışında kalacağını ifade etti.
NATO güçlerinin Ukrayna’ya yerleşmesi halinde, bu birliklerin ittifakın ortak savunma maddesi kapsamına girmeyeceğini belirtti.
ZELENSKİ’YLE SONRA KONUŞACAK
Trump, Dışişleri Bakanı Marco Rubio, CIA Direktörü John Ratcliffe, Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz ve özel elçi Steve Witkoff’u ABD müzakere ekibine liderlik etmeleri için görevlendirdiğini duyurdu.
Listede, Trump’ın Ukrayna özel temsilcisi Keith Kellogg’un yer almaması dikkat çekti. Zelenski, Trump ile yaptığı görüşmenin ardından, “barışın sağlanması için mümkün olan yolları” ele aldıklarını söyledi. Ayrıca, Putin ile yapılan görüşmenin ayrıntılarının kendisine aktarıldığını ifade etti.
Ukraynalı üst düzey bir yetkiliye göre, Zelenski Trump’a savaş alanındaki son gelişmeleri ve Rus güçleriyle birlikte savaşan Kuzey Kore askerlerinin durumu hakkında bilgi verdi.
Trump, müzakerelerin ilk aşamasının telefon üzerinden yürütüleceğini ancak en az üç kez yüz yüze görüşme yapacaklarını belirtti.
ABD Başkanı, “Önce Suudi Arabistan’da buluşacağız, orada bir ilerleme kaydedebilir miyiz göreceğiz. Ben sadece barışı sağlamaya çalışıyorum. Milyonlarca insanın ölmesini istemiyorum” diye konuştu
